Overslaan en naar de inhoud gaan
Bommenwerper Zuurbemde
Vliegtuig type Vickers Wellington

Zuurbemde crashDe eerste vliegtuigcrash in Glabbeek was die van een Engelse bommenwerper Vickers Wellington R1471 (code KO-T) van het 115de RAF squadron (logo foto 1). Het gebeurde in de nacht van 5 op 6 augustus 1941 rond 1u35. De piloot, Flight Lieutenant F.L. Litchfield, en zijn vijf bemanningsleden waren om 22u47 opgestegen in Marham (Norfolk, Engeland) en waren onderweg naar Mannheim bij Karlsruhe onder Frankfurt, om er een bommentapijt uit te gooien. De Wellington was een tweemotorige bommenwerper die tijdens de oorlog vooral als nachtbommenwerper gebruikt werd. In Brustem bij Sint Truiden hadden de Duitsers een vliegveld, waar nachtjagers (logo foto 2) van het 1ste Staffel opstegen om nachtbommenwerpers aan te vallen. Iets na een uur die nacht schoot piloot Luitenant Hans Joachim Redlich van de Duitse Luftwaffe de Engelse bommenwerper boven Glabbeek neer. De piloot schakelde alle motoren en elektriciteit uit om het brandgevaar bij de crash te verminderen, trachtte nog in glijvlucht zijn vliegtuig aan de grond te zetten, maar raakte tijdens de noodlanding enkele bomen in een bos in Zuurbemde en stortte neer in de achterliggende weide.

De gewonden en hun helpers

De gewonde bemanningsleden van de Wellington werden in het huis van Frans en Bertha Harry-Willems in de Kersbeekstraat nr. 5 te Glabbeek-Zuurbemde binnengebracht en kregen er de eerste zorgen toegediend. Piloot Frederick Litchfield, tweede piloot  Richard Hilton Jones en sergeant Edward Lambert waren zo goed als ongedeerd. De drie andere sergeanten hadden minder geluk. Donald Boutle was het zwaarst gekwetst; hij had een schedelbreuk en was buiten bewustzijn en er werd voor zijn leven gevreesd. Daarom kreeg hij door pastoor Van Maegdenberg de laatste sacramenten toegediend. James Walker had een zware beenbreuk onder de knie en Alexander Lawson was zwaar gewond in het aangezicht.

Burgmeester Mertens Victor
Burgemeester Victor Mertens

Een handgeschreven document van de Glabbeekse dokter Eugene Homans geeft ons een duidelijk zicht op wat er die nacht precies gebeurd was met de zes inzittenden van de gecrashte bommenwerper.  Het was Jules Vangramberen die dokter Eugene Homans die nacht, op vraag van burgemeester Victor Mertens, kwam halen om op de plaats van de crash de gewonden te verzorgen. Dokter Homans schrijft over drie gewonden, die op geïmproviseerde brancards naar het dichtstbijzijnde huis werden gebracht. Hij bracht uren door bij de gewonde militairen en verzorgde hun wonden. Aan de zwaarst gekwetsten diende hij morfine toe. Volgens een ooggetuigenis van Georgette Depré, een jong meisje dat in de buurt woonde en die ter plaatse ging kijken, zou het verzet snel ter plaatse geweest zijn. Schoolmeester Maurice Vanhemelen zorgde voor burgerkleding voor de Engelse militairen, maar voor de gewonden was het onbegonnen werk om hen om te kleden. De bemanning heeft ook nog tevergeefs geprobeerd om het toestel in brand te steken om het zo uit handen van de Duitsers te houden. Het verzet kreeg de zes Engelsen niet tijdig weg en ze werden door de Duitsers gevangen genomen. Door het toedoen van de dorpsdokter en de burgemeester werden de gewonden naar het ziekenhuis in Leuven gebracht. De Duitsers hebben het neergestorte vliegtuig gedemonteerd en voor onderzoek meegenomen. Er zijn na de oorlog meerdere brieven tussen Glabbeek en Engeland heen en weer gestuurd tussen de helpers en de slachtoffers van deze crash.

Gevangenschap

MedaillesNa verzorging in het hospitaal in Leuven en nadien in het ziekenhuis Instituut Bordet in Brussel werden de gewonde bemanningsleden als krijgsgevangenen naar Duitse kampen in Polen en Litouwen gebracht. De zes inzittenden van deze vliegtuigcrash in Glabbeek kregen allen op het einde van de oorlog de oorlogsdecoraties ‘War Medal’ en ‘Campaign Star’. In het dagboek van Sergeant Donald Boutle ontdekten we een verslag over zijn verblijf in de ziekenhuizen en de strafkampen. Op 16 april 1945 werd hij bevrijd en op 24 april 1945 was hij terug thuis in Engeland. Angela Walker schreef over de oorlogsverhalen van haar vader, James Walker, het boek “From Battle of Britain Airman to PoW Escapee”. Sergeant James Walker overleefde maar liefst drie crashes en ontsnapte acht dagen uit een krijgsgevangenkamp. In het jaar 2000 bracht hij op zijn 80ste nog een bezoek aan het hospitaal in Leuven, waar hij persoonlijk de zusters kwam bedanken voor de goede zorgen in 1941. Piloot Luitenant Hans Joachim Redlich van het Nachtjagdgeschwader 1 Staffel 1 van de Luftwaffe opereerde van op het vliegveld van Brustem bij St-Truiden.  Tijdens dezelfde nacht van 5 op 6 augustus 1941 schoot hij na de Wellington in Zuurbemde rond 3u14 nog een Engelse Halifax 9516 neer boven Kortenbos bij St-Truiden. Ook de zeven bemanningsleden van dat toestel overleefden de crash en werden gevangen genomen. Verder weten we dat hij in de nacht van 16 op 17 augustus 1941 om 2u44 een Engels vliegtuig neerschoot bij Gembloux. Op 12 januari 1942 werd hij zelf neergeschoten in St-Truiden en kwam hij om bij de crash.

De bemanning

  • Piloot: Flight Lieutenant Frederick Lorne Lichtfield (Croydon – Verenigd Koninkrijk) - Foto 1
  • 2de piloot: Flight Sergeant Richard Hanmer Hilton-Jones (Wales –Verenigd Koninkrijk) - Foto 2
  • Sergeant Donald Arthur Boutle (Verenigd Koninkrijk) - Foto 3
  • Sergeant Alexander Scott Lawson (Schotland – Verenigd Koninkrijk) - Foto 4
  • Sergeant Edward Frank Lambert (Norfolk – Verenigd Koninkrijk) - Foto 5
  • Sergeant James Ian Bradley Walker (Nieuw Zeeland) - Foto 6

Bemanning

Locatie van de crash
Locatie van de crash

 

Crash site
Een foto van de plek waar de Wellington neerstortte met de ontbrekende bomen die geraakt werden

 

Boutle en Walker
Sergeant Donald Boutle (rechts onderaan) en sergeant James Walker (derde van rechts onderaan) in het ziekenhuis Instituut Bordet in Brussel op Kerstmis 1941

 

Boutle krijgskamp
Sergeant Donald Boutle (helemaal rechts) in het Duitse oorlogsgevangenenkamp Stalag IX C in maart 1942

 

Lambert
Sergeant Edward Lambert (tweede van links boven) in een Duits oorlogsgevangenkamp op 2 november 1943

 

Dokter Homans
Dokter Eugene Homans (1876-1956) met zijn gezin

 

Brief Homans
Handgeschreven medisch verslag van Dr. Homans over de
gewonden van de vliegtuigcrash.

 

Bronnen
André Bruyninckx
Jude Boutle (dagboek van Donald Boutle)
Website Aircrew Remembered
From Battle of Britain Airman to PoW Escapee (Angela Walker)
Priscilla Hilton-Jones
David Lichtfield
Fam. Homans
Burgemeester Peter Reekmans